Có bao giờ bạn thắc mắc tại sao khi rò rỉ khí Gas trong nhà chỉ cần một cái bật công tắc điện cũng gây nổ hay chưa? Bởi vì nó hội tụ đủ điều kiện gây cháy nổ.
Trong công nghiệp sản xuất khí thì người ta tìm các công tắc khí trong môi trường Gas nhưng không gây cháy nổ. Đó là các thiết bị đo áp suất có chuẩn phòng nổ Atex Ex I.S.
Bạn đang tìm một công tắc áp suất khí cho môi trường Gas như khí Hydrogen ( H2 ), Nitrogen ( N2 ), Argon ( Ag ), LPG, Acetylene ( C2H2 ), Xăng, Metan ( CH4 ), Propan ( C3H8 ), môi trường sơn, các chất dung môi … cái môi trường mà rất nhạy với cháy nổ. Điều bạn quan tâm là làm sao công tắc áp suất khí phải đảm bảo an toàn trong môi trường dễ cháy nổ này đúng không ?
Tại Việt Nam, bạn sẽ khó tìm được một nhà cung cấp am hiểu về các tiêu chuẩn chống cháy nổ. Chúng tôi, công ty Hưng Phát là một trong những công ty hiếm hoi cung cấp các thiết bị phòng nổ trong đó có công tắc áp suất khí – loại phòng nổ & công tắc nhiệt độ phòng nổ.
Georgin – Pháp một hãng lâu đời chuyên sản xuất các thiết bị đo lường bằng cơ khí và điện tử trong ngành dầu khí, nhiệt điện, hóa chất với các tiêu chuẩn phòng nổ Ex ia, Ex de, Ex db cho các loại khí khác nhau. Tất nhiên rằng, chúng tôi là đại diện độc quyền của Georgin tại Việt Nam. Điều đó sẽ đảm bảo quyền lợi cũng như sự hỗ trợ tốt nhất của chúng tôi về kỹ thuật cũng như giá cả, hậu mãi sau bán hàng.
Còn chờ gì nữa, chúng ta cùng xem các loại công tắc áp suất khí – loại phòng nổ mà Georgin có thể cung cấp có cái gì khác so với các hãng khác mà được chúng tôi quảng cáo nhiều như thế ?
Khi nào dùng công tắc áp suất khí – loại phòng nổ?
Câu hỏi này sẽ dành cho những ai chưa bao giờ sử dụng công tắc áp suất khí trong môi trường nguy hiểm dễ gây cháy nổ. Câu trả lời là khi bạn cần một thiết bị cảnh báo áp suất cao hoặc áp suất thấp trong các đường ống hoặc các bồn chứa khí dễ gây cháy nổ.
Các thiết bị đo áp suất thông thường dùng trong môi trường này có nguy cơ gây cháy nổ rất cao tại khu vực đo. Bởi điều kiện cháy nổ cần có :
- Không khí
- Gas
- Nhiệt, tia lửa điện ( có thể sinh ra từ thiết bị đo )
Điều kiện đầu tiên là không khí thì luôn luôn có trong môi trường nên điều kiện đầu tiên đã thỏa mãn. OK !
Điều kiện thứ hai là Gas chỉ xuất hiện khi có hiện tượng rò rỉ bởi các khớp nối, các điểm giao cắt trên đường ống – bồn chứa. Hoặc là nơi mà sử dụng các thiết bị đo áp suất, nhiệt độ vì một lý do nào đó mà làm cho rò rỉ.
Điều kiện cuối cùng là nhiệt độ, tia lửa điện phát sinh do nhiều yếu tố khác nhau. Trong đó, tia lửa điện phát sinh do đóng các tiếp điểm relay của công tắc nhiệt độ, công tắc áp suất, công tắc lưu lượng và do tín hiệu 4-20mA. Nếu các thiết bị đo lường sử dụng trong môi trường nguy cơ cháy nổ cao mà thiết bị không đạt tiêu chuẩn phòng nổ sẽ rủi ro tạo ra tia lửa điện trong quá trình lắp đặt, đo lường, vận hành rất cao.
Chính vì thế mà các thiết bị công tắc áp suất khí dùng trong môi trường yêu cầu chống cháy nổ phải có tiêu chuẩn phòng nổ tương ứng. Mỗi một loại khí Gas sẽ tương ứng với một loại tiêu chuẩn phòng nổ ATEX khác nhau. Chúng ta cần có sự hiểu biết để chọn thiết bị công tắc áp suất khí cho đúng.
Công tắc áp suất phòng nổ Ex ia
Công tắc áp suất khí phòng nổ chuẩn ATEX II 1G Ex ia Intrinsic safety được dùng cho Zone 0 với các loại gas như LPG, xăng – dầu, hóa chất… với tiêu chuẩn chống nổ trên tín hiệu. Đây cũng là tiêu chuẩn phổ biến nhất được sử dụng trong môi trường khí Gas.
Đối với việc sử dụng chuẩn ATEX II 1G Ex ia Intrinsic safety thì bắt buộc phải dùng thêm một thiết bị cách ly tín hiệu phòng nổ hay còn gọi là relay trung gian phòng nổ. Đây cũng có thể gọi là bộ nguồn phòng nổ dành riêng cho công tắc áp suất khí – loại phòng nổ.
Tại sao phải dùng bộ nguồn riêng cho công tắc áp suất khí – loại phòng nổ ?
Như mình đã chia sẻ ở trên, khu vực dễ cháy cần các thiết bị không sinh ra tia lửa điện. Các công tắc đóng mở sẽ tạo ra tia lửa điện. Bộ nguồn chống nổ cung cấp một lượng điện nhỏ vừa đủ để kích tín hiệu ngoài khu vực yêu cầu chống cháy nổ mà không thể sinh ra tia lửa điện.
Nói một cách khác thì cảm biến phải có tiêu chuẩn phòng nổ và cần cấp một nguồn điện đủ lớn để kích ngõ ra relay nhưng không đủ để phát sinh ra tia lửa điện.
Công tắc áp suất khí chống cháy nổ Ex de
Công tắc áp suất khí chống cháy nổ Atex Ex de IIC có cách sử dụng hoàn toàn khác so với Atex Ex ia IIC. Bạn không cần dùng thêm bộ nguồn chống nổ cho công tắc áp suất gas như loại Ex ia mà có thể dùng trực tiếp nguồn 24Vdc từ hệ thống.
Tại sao lại có sự khác biệt này ?
Bởi,
Chuẩn Ex de là chuẩn phòng nổ cao hơn một cấp với các terminal block và cable gland sẽ được trang bị chuẩn phòng nổ nên chúng ta có thể dùng được nguồn 24Vdc hoặc 220Vac đối với tiêu chuẩn này.
Công tắc áp suất chống nổ Ex d – Explosion – Proof Safety
Đối với chuẩn phòng nổ Ex d – Ex d – Explosion – Proof Safety được xem là loại mắc tiền nhất với chuẩn vỏ đạt tiêu chuẩn phòng nổ. Điều này có nghĩa rằng vỏ của thiết bị công tắc áp suất phòng nổ phải có độ cứng theo tiêu chuẩn thế giới để đảm bảo sao cho các tín hiệu có chập cháy cũng không thể thoát ra bên ngoài được.
Điều này cũng có nghĩa rằng công tắc áp suất phòng nổ chuẩn Ex d – Explosion – Proof Safety sẽ có giá thành đắt đỏ hơn bởi vỏ phòng nổ sẽ mắc tiền hơn nhiều so với cable gland và terminal chuẩn phòng nổ.
Nếu như chúng ta có điều kiện với nhiều chi phí cho các thiết bị đo áp suất thì sẽ dùng chuẩn cao nhất là chuẩn Ex d – Explosion – Proof Safety để đảm bảo độ an toàn cao hơn, thiết kế an toàn hơn, chịu được thời tiếp khắc nghiệt hơn.
Công tắc áp suất khí nén – các loại khí an toàn không cháy
Nếu bạn đang tìm một công tắc áp suất khí Argon ( Ar ), Nitrogen ( Nito), Oxy ( O2 ) hay khí nén. Bạn không cần quan tâm đến các tiêu chuẩn phòng nổ trên mà chỉ cần biết được áp suất làm việc của hệ thống. Sau đó chọn thang đo áp suất lớn hơn một cấp để công tắc áp suất khí làm việc hiệu quả, chính xác và không bị quá áp.
Đối với môi trường Oxy khá là đặc biệt so với các loại khí khác. Dù là không gây cháy nổ nhưng là chất xúc tác gây cháy rất mạnh. Các thiết bị dùng cho môi trường Oxy cần có thêm chức năng tự làm sạch khi tiếp xúc với Oxy.
Làm thế nào để chọn công tắc áp suất Gas cho đúng tiêu chuẩn?
Trong các tiêu chuẩn phòng nổ sẽ có các thành phần lựa chọn tiêu chuẩn phòng nổ cho một số loại đặc biệt. Tôi ví dụ rằng Hydrogen ( H2 ) phải dùng chuẩn IIC, Khí than ( coal gas ) phải dùng chuẩn IIB hay Ethanol, Metan ( CH4 ) dùng chuẩn IIA …
Vậy làm sao để chọn đúng chuẩn để tránh trường hợp râu ông này cắm càm bà kia ? Câu trả lời là bạn phải am hiểu hoặc nếu bạn không am hiểu thì bạn nhờ tư vấn của hãng cung cấp thiết bị.
Nếu bạn còn hoài nghi về các chuẩn phòng nổ cho thiết bị công tắc áp suất khí thì có một giải pháp khác là yêu cầu hãng cung cấp thiết bị cung cấp một chứng nhận ( Certificate ) cho thiết bị đó dùng trong điều kiện cụ thể.
Bạn nghĩ sao về đề xuất này ? Nếu có bất kỳ một thắc mắc nào hay cần tìm hiểu thêm về các thiết bị phòng nổ trong Gas. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với chúng tôi để được giải quyết bạn đang tìm câu trả lời.
Chúc các bạn thành công !
Kỹ sư Cơ Điện Tử
Nguyễn Minh Hòa
Mobi : 0937.27.55.66
Mail : hoa.nguyen@huphaco.vn
